Cumhuriyet Gazetesi yazarı Özgen Acar, bugün ölüm döşeğinde bile Salihli’yi düşünen Amerikalı arkeolog Cravord Hallock Greenevalt, Jr.’ın hikayesini yazdı. İşte Acar’ın bugünkü yazısı:
Anadolu Greenie’yi Yitirdi!
“Anadolu arkeolojisi bir devini yitirdi! Manisa Salihli’de Lidya’nın başkenti Sardes’te tarihi aydınlatmak için yarım yüzyılını harcayan Amerikalı arkeoloji profesörü Cravord Hallock Greenevalt, Jr.“idam cezası” denilen “beyin tümörü” hastalığından, 4 Mayıs’ta 74 yaşında öldü.
25 Nisan’da Nev York’ta, Amerikan Arkeoloji Enstitüsü’nce, bu alanın en büyük “Bandelier Ödülünü” kendisine vermek için düzenlenen özel törene bile gidemedi. Ölümü yaklaşırken bile cenazesine çelenk gönderilmemesini, yerine “Sardes Kazı Heyetine” (Manisa-Salihli) bağış yapılmasını istedi.
 |
| Prof.Dr. C.H.Greenevalt ve Araştırmacı Yazar Mustafa Uçar |
ABD’nin en önemli üniversitelerinden Harvard’dan mezun olduktan sonra Kaliforniya’daki ünlü Berkeley Üniversitesi’nde arkeoloji profesörlüğüne yükseldi. Önceleri Eski İzmir, Çandarlı-Pitane, Ankara Gordion kazılarına katıldıysa da 1959’da Sardes kazısında fotoğrafçı olarak çalışmaya başladı.
SARDES ANTİK KENTİ'NDE YAPTIKLARI
1976’da Sardes Kazı Heyeti Başkanlığı’na yükseldi. Dünyanın tüm dillerine “Karun gibi zengin…” sözünün geçmesine neden olan Lidya Kralı Kroisos’un başkenti Sardes’de, üzerinde Bizans yapıları bulunan, akropol tepesine giden tüneli, piramit mezarı buldu. Filistin’den sonra dünyanın en büyük Yahudi sinagogunu ortaya çıkardı, yanındaki jimnasyum yapısını ayağa kaldırdı.
Upuzun adına karşılık, öğrencileri bile, ona kısaca Greenie derlerdi. Yeryüzünde bilimsellik, çelebilik yok olsa Greenie, ne yapar eder bir yerden bulup gün ışığına yeniden çıkarabilirdi.
Lidya Krallığı’nın özellikle İÖ 7-6. yüzyılla bağlantılı tarih dizinini aydınlatırken, Ege, Doğu Akdeniz uyganlıkları ile ve Pers imparatorluklarının bilinmezliklerine de ışık tuttu. Pek çok öğrenci yetiştirdi. Kendisine başarılarından dolayı çeşitli ödüller verildi.
Nev York Metropolitan Sanat Müzesi’nde “Karun Hazinesi” davası devam ederken Türk hükümetinin Amerikalı avukatlarının isteği üzerine önerdiğim beş bilirkişi arasında Greenie de vardı. Müzeyle çeşitli bilimsel ve teknik işbirliğinin bulunmasına karşın Greenie raporunu Türkiye lehinde yazdı.
14 bin nesneyi bulup Manisa Müzesi’ne kazandıran Greenie, 2007’de kazı başkanlığından ayrıldı, 2010’da emekli oldu.”
Bir ekleme de biz yapalım: Bilindiği gibi Lidya Soyluları Bintepelerdeki tümülüslere gömülüyordu ve katılımcılar mezar odasının üzerine toprak dökerlerdi.Bir insan ne kadar sevilirse cenazesine katılım o kadar çok olurdu ve mezar odasının üzerinde devasa tümülüs oluşurdu. İşte "Toprağı Bol Olsun!" yani sevenleri çok olsun sözü de antik çağda yaşayanlardan günümüze gelmişti.Şimdi aynı sözü Mr. Greenie için tekrarlayalım;
TOPRAĞIN BOL OLSUN GREENİE!
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder